Zduńska Wola znajduje się niemal w centrum Polski, w zachodniej części województwa łódzkiego na Wyso­czyźnie Łaskiej, nad rzeką Pichną, prawym dopływem Warty. Położenie miasta, w odległości ok. 190 km na za­chód od Warszawy, 40 km od Łodzi, ok. 170 km na pół­nocny wschód od Wrocławia i ok. 200 km od Poznania, ułatwia komunikację z innymi częściami kraju.

W Zduń­skiej Woli krzyżują się dwie ważne magistrale kolejowe Warszawa – Łódź – Wrocław oraz Śląsk – Porty (Gd

ańsk, Gdynia). Miasto przecina droga krajowa nr 14, łącząca Łódź z Wrocławiem.

Początki miasta Zduńska Wola związane są z rozwojem przemysłu włókienniczego. Pod koniec XVIII w. znaczącą grupę mieszkańców stanowili tkacze.

W następnym stuleciu, dzięki staraniom Stefana Prawdzic-Złotnickiego, w rejon Zduńskiej Woli przybywali tkacze ze Śląska, Niemiec i Czech, którzy zakładali własne pracownie. Już w 1824 r. istniało w Zduńskiej Woli 125 warsztatów, zatrudniających 150 majstrów. W marcu 1825 r. dziedzic Stefan Prawdzic-Złotnicki złożył do Komisji Województwa Kaliskiego wniosek o nadanie Zduńskiej Woli praw miejskich; 25 października tegoż roku, na mocy uchwały Rady Administracyjnej, osada ta uzyskała status miasta. Od tego momentu Zduńska Wola zaczęła się intensywnie rozwijać i uprzemysławiać. Herb Zduńskiej Woli jest nietypowy, ponieważ składa się z dwóch tarcz (tego typu herb posiadają tylko trzy miasta w Polsce). Na lewej tarczy widnieje herb Prawdzic, którym pieczętował się założyciel miasta Stefan Złotnicki, na prawej tarczy umieszczono herb Ostoja – rodowy herb żony założyciela miasta, Honoraty z Okołowiczów. Od początku istnienia miasta herb był jego ważnym symbolem, lecz oficjalnie został zatwierdzony dopiero w 1976 r. uchwałą Miejskiej Rady Narodowej – na wniosek To­warzystwa Przyjaciół Zduńskiej Woli.

Zduńska Wola słynie jako miejsce urodzenia św. Maksymiliana Marii Kolbego. Kościół pw. WNMP, w którym Rajmund Kolbe był ochrzczony, w 2009 r. został został podniesiony do rangi bazyliki mniejszej. 8 stycznia 1994 r., w dniu setnej rocznicy przyjścia na świat Męczennika, otwarto muzeum – dom urodzin Wielkiego Zduńskowolanina, jest to zrekonstruowany dom tkacki.

Zachowane domy tkackie i zespoły fabryczne świadczą o tym, że początki miasta były związane z rozwojem przemysłu włókienniczego w regionie.

W Zduńskiej Woli pozostały pamiątki z czasów, gdy obok siebie żyły cztery społeczności: polska, żydowska, niemiecka oraz czeska; na cmentarzu żydowskim zachowało się około 3,5 tys. macew, jest to drugi co do wielkości kirkut w województwie łódzkim, w grudniu 2010 r. został wpisany do rejestru zabytków województwa łódzkiego.

W Zduńskiej Woli są jeszcze inne, warte obejrzenia, cmentarze:

• rzymskokatolicki (z 2. połowy XVIII w.),

• ewangelicko-augsburski (z 1825 r.),

• cmentarz baptystów (z końca XIX w.),,

• rzymskokatolicki cmentarz parafialny św. Józefa (z 1952 r.),

• cmentarz komunalny (założony w 1973 r.).

Na terenie cmentarzy obowiązuje ochrona ich układu przestrzennego i zieleni. Ochronie podlegają stare, okazałe groby, niejednokrotnie reprezentujące wysoki poziom archi­tektoniczny.

Nie tylko nekropolie świadczą o wielokulturowej przeszłości miasta, z różnych tradycji wyrastają:

– bazylika mniejsza pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zduńskiej Woli (ul. Kościelna 15) – konsekrowana w 1891r., z marmurowym ołtarzem głównym z połowy XVII w., przeniesionym z katedry włocławskiej; ważnym elementem wystroju wnętrza jest chrzcielnica, przy której został ochrzczony św. M.M. Kolbe;

– kościół ewangelicko-augsburski (al. Kościuszki 5) – wybudowany w latach 1866–1868 r., z ogrodzeniem, pa­storówką oraz domem służby kościelnej; budynek dawnej szkoły ewangelickiej zajmuje dziś szkoła muzyczna (al. Ko­ściuszki 3);  

– kościół baptystów (ul. Dąbrowskiego 22) – wybudowany w latach 1901–1902, odnowiony w 2006 r.; 

– zespół kościelno-klasztorny księży orionistów z 1926 r. (ul. Łaska 88) – kościół, dom misyjny, dom zakonny sióstr orionistek;

– kaplica braci morawskich z 1924 r. (ul. Złotnickiego 23) – obecnie harcówka;

– klasycystyczny dworek założyciela miasta (ul. Stefana Prawdzic-Zł otnickiego 12) – becnie siedziba wład z miasta. Dworek sąsiaduje z Parkiem Miejskim im. Stefana Prawdzic-Złotnickiego z unikatowymi okazami drzew i pomnikami przyrody. W centralnej części znajdują się dwa stawy, plac zabaw dla dzieci oraz zestaw sportowo-rekreacyjny do ćwiczeń na wolnym powietrzu (siłownia).

Zduńska Wola ma bogate tradycje przemysłowe –  do dzisiaj zachowało się kilka zespołów przemysłowych i magazynowych, m.in.: 

• zespół dawnej fabryki włókienniczej z początku XX w. – róg ul. Dąbrowskiego i Fabrycznej; 

• zespół dawnej fabryki włókienniczej J. Krentza z przełomu XIX i XX w., z budynkiem administracyjnym, ciągiem hal fabrycznych i magazynami – przy ul. Dąbrowskiego;

• zespół dawnej fabryki Sznajdera z przełomu XIX i XX w. – przy ul. Kościelnej;

• browar – dawny browar Zenona Anstadta, funkcjonujący do dziś – przy ul. Parkowej.